İlk Coin Arzı (ICO) kripto paraların kullanıldığı bir fon toplama yöntemidir. Kullanımı en çok blockchain platformlarını, ürünlerini ya da hizmetlerini tam olarak geliştirmemiş projeler arasında popülerdir. Ödemeler genellikle Bitcoin ya da Ethereum ile yapılır fakat bazı durumlarda itibari paralar da kabul edilir. Yatırımcılar, şirketin başarılı olacağı ve talep yaratarak tokenlarının değerini yükselteceği beklentisi ve umuduyla ICO’lara katılımcı olur. Diğer bir deyişle, belirli bir kripto para projesinin erken katılımcıları olarak iyi bir yatırım getirisi (ROI) elde etmeyi umarlar. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
ICO nasıl çalışır?
Bir ICO genellikle IPO (İlk Halka Arz) ile kıyaslanır. Fakat, bu kıyaslama oldukça yanıltıcıdır. IPO’lar genellikle bilinen şirketlerin fon yaratmak için hisselerinin bir kısmını satmaları amacıyla kullanılır. Bunun aksine ICO’lar şirketlerin ilk aşamalarında projeleri için para toplamalarını sağlayan fon yaratma mekanizmalarıdır ve tokenları satın alan yatırımcılar şirketin herhangi bir yüzdesine sahip olmazlar. Genellikle, ICO tokenları Ethereum blockchain’i üzerinde ERC-20token standardını takip ederek yaratılır, bu yüzden de ERC-20 tokenları olarak bilinirler. Ethereum’un yanı sıra dijital tokenların oluşturulmasını ve yayınlanmasını destekleyen başka platformlar da mevcuttur (ör. Stellar, NEM, NEO, ve Waves). Bunun aksine, tam anlamıyla çalışan bir blockchain’e sahip bazı şirketler ise dijital varlıklarını kendi platformlarında yayınlamayı tercih ederler. ERC-20 tokenlarını örnek olarak alırsak, bir şirket kendi dijital tokenlarını yaratmak ve yayınlamak için Ethereum akıllı kontratlarınıkullanabilir. ERC-20 protokolü, bir şirketin Ethereum blockchain’i üzerinde bir token yayınlayabilmesi için belli kurallar ortaya koyar ve akıllı kontratlar da bu kurallara uyulmasını güvene dayalı olmayan bir şekilde sağlar.
Startup kurucularının kendi tokenlarını yarattıktan sonra yatırımcıları ICO’larına katılarak projelerine destek olmaya ikna etmeleri gerekir. Bu da genellikle şirket hedeflerinin ve yeni ekosistemin nasıl çalışacağının anlatıldığı bir whitepaper’ın oluşturulmasıyla gerçekleştirilir. Şirket kurucuları bu whitepaper’ı ICO’ya katılan kişiler hakkında bilgilerin bulunduğu ve kripto para projelerinin neden başarılı olacağına inandıklarını anlatan bir web sitesi ile birleştirebilirler. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Şirketler Neden ICO Yapar?
Bir ICO, girişim sermayesi ve proje fonu oluşturmak için çok etkin bir yöntem olabilir. Startup’lar için piyasada daha önce denenmiş ya da denenmemiş bir fikre yönelik harcanabilir bir para girdisi oluşturur. Bu küçük ve tanınmamış şirketlerin başka bir yoldan fon bulmaları oldukça zordur. Geleneksel finans kurumlarının sadece whitepaper’a dayanarak bu şirketlere kredi vermesi oldukça düşük ihtimaldir özellikle de denetimin olmadığı kripto dünyası bu kurumlar da oldukça tereddüt yaratır.
Yeni şirketler ve startup’lar ICO’ların büyük bölümünü oluştursa da, bu durum yavaş yavaş değişiyor. Bazı tanınmış şirketler de ICO’ların ve kripto paraların sunduğu merkeziyetsizliğin önemini farketmeye başladı. Bu şirketlerden bazıları artık ana paralarını arttırmanın ya da şirketlerini merkeziyetsiz hale getirmenin bir yolu olarak blockchain temelli sistem üzerinden yeni projeler başlatmak için ICO’lar gerçekleştiriyor. Bu durum ‘tersine ICO’ olarak adlandırılmaktadır.
Herkes ICO yapabilir mi?
Kısa cevap, evet. Doğru yönlendirmeyle neredeyse herkes bir token yaratabilir ve bunun nihai uygulamasını açıklayan bir whitepaper yazabilir. Fakat bunu yapan şirket ya da kişilerin uygulanabilir bir blockchain temelli girişim yaratmaları gerekir. Bu da herkesin sahip olmadığı bir bilgi, beceri ve deneyim gerektirir. Ayrıca, oldukça karışık, bir hükümetten diğerine farklılık gösteren ve ICO’ların artan popülerliğiyle her an değişebilen mevzuat ağını da araştırmalarını gerektirir.
Başarılı bir ICO gerçekleştirmek için girişim mantıklı olmalıdır ve proje ya da fikrin nasıl çalışacağı, neden değerli olduğu, kimin buna ihtiyaç duyduğu ve nasıl geliştirileceği somut kanıtlarla desteklenmelidir. Olumlu sonuçlar almak için bir diğer önemli adım da, fikri satabilmek ve yatırımcıları alım yapmaya ikna etmektir.
ICO’ların Regülasyonu
Topluluk destekli ICO etkinliklerin artan sayısı dünyanın her yerinden denetleyici birimlerin dikkatini çekti ve regülasyon şu anda kripto para dünyasında oldukça sıcak bir gündem maddesi haline geldi. ABD içinde SEC (ABD Menkul Kıymetler ve Borsalar Komisyonu) ve CFTC (Vadeli Emtia İşlemleri Ticaret Komisyonu) ICO’lar ve kripto paralar için düzenleyici çerçeveyi oluşturmak için çalışan iki düzenleyici kurumdur.
ICO sektörü için regülasyon hala erken dönemlerindedir ve ülkeler arasında farklılıklar mevcuttur. Bir yandan çok fazla regülasyon gelişmekte olan kripto para ve blockchain teknolojisi sektörünün büyümesine ve ilerlemesine engel olabilir. Diğer yandan bazı kişiler regülasyonun bu dünyaya daha çok meşruluk kazandıracağını, ve bu alanı keşfetmek için bugüne kadar isteksiz davranan geleneksel finansal kurumlarının korkularını yatıştıracağını savunurlar. Arada bir yerdeki dengeli bir yaklaşım ise, kripto ekosisteminin finansal dünyanın “vahşi batısı” olmaması fakat bir yandan da geleneksel finansal sistemlerin sınırları dışında çalışabilecek kadar özgür olması gerektiğini savunan birçok kişi tarafından desteklenmektedir.
Çin ve Güney Kore gibi bazı hükümetler tüm ICO’ların yasadışı olduğunu beyan etmiş olsa da, Amerika’dan SEC ICO’lar üzerine ayrıntılı bir bildiri yayınlamış ve potansiyel yatırımcıları yeni yatırımlar gerçekleştirmeden önce gerekli özeni göstermek üzere uyarmıştır. SEC ayrıca bazı ICO’ların menkul değer olabileceği ve eğer böyleyse de federal menkul değer regülasyonlarına uymakla yükümlü olduğunu da ifade etmiştir. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Bu Neden Önemlidir?
ICO’lar temel fon bulma aracı olarak kripto paraları kullanırlar ve böylece de inovatif işletmeler ve bir şeyleri farklı şekilde yapmak isteyen kişiler için yeni bir alan yaratmış olurlar. Yeni blockchain startup’ları gitgide daha yüksek miktarlarda paralar toplamaya başladıkça kripto para gitgide daha çok dikkat çekmeye başlıyor. Bununla birlikte, ICO yöntemi hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar doğurabiliyor. ICO sahtekarlıkları ve büyük çaplı başarısızlıklar kripto paraların itibarı üzerinde oldukça kötü bir etki yaratsa da, başarılı girişimler de kripto paralara halkın gözünde daha fazla güven sağlıyor.
Yaygın olarak kabul gören ve güvenilen ICO tokenları kurum ve tüketicilerin kripto dünyasına girme konusundaki çekincelerinin bir kısmını ortadan kaldırabilir. Bu yatırım yöntemi hala kusurları üzerinde çalışıyor olsa da, birçok kişi tarafından geneleksel fon toplama yöntemlerine karşı uygulanabilir bir alternatif olarak görülüyor ve ileriye yönelik şirketler için oldukça çekici bir yaklaşım haline gelebilir.