Hard Fork ve Soft Fork (Çatallama) nedir?
Her yazılımın sorunları gidermek ya da performansı artırmak için sürekli güncellenmesi gerekmektedir. Kripto dünyasında bu güncellemelere fork (çatallama) adı verilir.
Kripto paralar merkeziyetsiz ağlar oldukları için, node olarak da bilinen ağdaki tüm katılımcıların birbiri ile uyumlu bir şekilde çalışmaları için aynı kurallar dizisini izlemeleri gerekir. Bu kurallar dizisine ‘protokol’ adı verilir.
Blockchain üzerindeki blokların büyüklüğü, madencilerin kazdıkları blok başına ne kadar ödül alacakları ve buna benzeyen diğer kurallar herhangi bir protokolde yer alan tipik kurallardandır.
Kripto dünyasında ‘soft fork’ ve ‘hard fork’ olmak üzere iki tür fork işlemi bulunur. Ancak iki tür fork işlemi de bir kripto paranın protokolünün işleme şeklini temelden değiştirir. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Soft Fork
Soft fork bir kripto para protokolünde geçmişe uyumlu bir değişikliği ifade eder. Bu da güncellenmemiş nodların, yeni protokol kurallarına uygun olduğu sürece halen işlem yapabilmesine ve blockchaine yeni bloklar ekleyebilmesine olanak sağlar.
Blok boyutunu 3MB’dan 2MB’a indiren bir soft fork örneği düşünecek olursak, güncellenmemiş nodlar halen işlemler gerçekleştirmeye ve 2MB boyut altında yeni bloklar eklemeye devam edebileceklerdir. Ancak bu node eğer 2MB’dan büyük bir bloğu ağa eklemeye çalışırsa, güncellenmiş nodlar bu bloğu yeni kurallarla çeliştiği için reddedecektir. Bu durum eski nodların kendilerini yeni protokole göre güncellemeleri için teşvik edicidir aksi takdirde güncellenmiş node’lar kadar verimli çalışmıyor olacaklardır.
Hard Fork
Hard fork işlemi ise bir kripto para protokolünde önceki versiyonlarla uyumlu olmayacak bir değişikliği ifade eder. Bu durum güncelleme yapmayan nodların artık işlem yapamayacakları ve blockchaine yeni blok ekleyemeyecekleri anlamına gelmektedir. Hard forklar mevcut bir protokolü değiştirmek ya da geliştirmek için kullanılabilecekleri gibi tamamen yeni ve bağımsız bir protokol ve blockchain oluşturmak için de kullanılabilirler.
Blok boyutunu 2MB’dan 4MB’a yükselten bir protokol değişikliği örneğini düşünecek olursak, eğer güncellenmiş bir nod 3MB’lık bir blok oluşturup ağa eklemeye çalışırsa, bu durum eski, güncellenmemiş nodlar tarafından geçersiz sayılarak reddedilecektir.
Duruma göre hard forklar planlanmış ya da ihtilaflı olabilirler. Planlı bir hard fork durumunda katılımcılar yeni kuralları takip edebilmek için gönüllü olarak yazılımı güncelleyerek eski versiyonu geride bırakırlar. Güncelleme yapmayanlar ise yalnızca çok az kişinin kullanıyor olacağı eski bloğu kazmaya devam ederler. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Ancak eğer fork işlemi ihtilaflı ise yani topluluk içinde güncellemeye yönelik bir görüş ayrılığı varsa, protokol birbiri ile uyumsuz iki farklı blockchaine ve iki farklı kripto paraya ayrılır. Her iki blockchainin de kendi topluluğu olur ve geliştiriciler daha iyi olduğunu düşündükleri blockchain üzerinde çalışmaya devam ederler.
Bir fork işlemi orijinal blockchaine dayalı olduğundan, esas blockchain üzerindeki tüm işlemler de yeni fork üzerine kopyalanır. Örneğin A adındaki bir kripto paradan elinizde 100 adet bulunuyorsa, bu kripto para blockchaini üzerinde yapılacak bir fork işlemi B adında yeni bir kripto para yarattığında, size 100 adet de B adındaki kripto paradan verilir.
Kripto paraların açık kaynak kodlu olmaları ve farklı amaçlara sahip gitgide daha fazla sayıda kullanıcı ve şirketin kripto alanına girmesi neticesinde, fork işlemleri kripto paraların gelişim süreçlerinin önemli bir parçası olmaya devam edecektir.
Yeni içerikler için takipte kalmayı sürdürün ve Binance Academy üzerindeki yeni videolarımıza göz atmayı unutmayın.
