Kısa Özet
Wrapped Ether (WETH), ether’e (ETH) endeksli bir tokendir. WETH, ERC-20 tokenleri destekleyen platformlarda ve DApp’lerde kullanılabilir. ETH, ağ işlem ücretlerini ödemek için kullanılsa da ERC-20 tokenlerle aynı işlevlere sahip değildir.
ETH’lerinizi wrap etme adındaki bir süreçle kolayca WETH’ye dönüştürebilirsiniz. WETH’lerinizi istediğiniz zaman tekrar ETH’ye de çevirebilirsiniz. Hem wrap etme hem de wrapped tokenleri orijinal haline geri döndürme (unwrap) süreçleri 1’e 1 oranındadır. Diğer bir deyişle, işlem ücretleri dışında ekstra bir ücret ödemeniz gerekli değildir.
ETH’lerinizi WETH akıllı sözleşmesi üzerinden manuel olarak wrap edebilirsiniz. Sözleşme, ETH’lerinizi tutacak ve size tam olarak aynı miktarda WETH verecektir.
Ethereum’un DeFi ekosistemi oldukça büyüktür ve WETH kullanmak staking ve yatırım yapmak için daha fazla olanak sunar. WETH’nin birçok versiyonu vardır, fakat bunlardan bazıları diğerlerine kıyasla daha popülerdir. Kendi ekosistemlerinde kullanılması üzere başka blockchain’lerde bile wrapped ETH bulmanız mümkündür. WETH’nin popüler kullanım alanları arasında NFT alım satımı ve likidite havuzlarına likidite sağlama yer alır.
Giriş
Ethereum kullanıyorsanız, alıp sattığınız ya da yatırım yaptığınız çoğu token muhtemelen ERC-20 token standardındadır. Bu teknik standart çoğu kullanıcı için pratik bir kullanım sunduğundan Merkeziyetsiz Uygulamalar, cüzdanlar ve projeler için popüler bir seçenek haline gelmiştir. Fakat bu durum, Ethereum’un yerel coini ether için sorun yaratır.
Ether, ERC-20 tokenlerle aynı kurallara sahip değildir, fakat bu tokeni de ERC-20 DApp’lerinde kullanmaya yönelik bir talep vardır. Muhtemelen sizin de daha önce karşınıza çıkmış olan Wrapped Ether bu soruna bir çözüm sunar. Bu wrapped tokenin yatırımcılar ve token sahipleri için birçok proje ve DApp üzerinde neden kullanışlı bir araç haline geldiğini inceleyelim.
Wrapped Ether (WETH) nedir?
WETH, Ethereum üzerindeki bir ERC-20 tokendir ve etherin (ETH) fiyatına endekslidir. Ethereum’un yerel tokeni ETH, gas ücretlerini ödemek için kullanılabilir ama WETH kullanılamaz. Fakat WETH’nin ETH’ye göre çok daha geniş bir kullanım alanı vardır ve Merkeziyetsiz Finans (DeFi) ekosisteminde oldukça popülerdir. MetaMask, TrustWallet ve Ethereum üzerindeki neredeyse tüm cüzdanlar WETH’yi destekler. Haydi, kullanım alanlarından bazılarını inceleyelim.
Neden ETH wrap etmeye gerek duyulur?
Neden WETH gibi bir tokene ihtiyaç duyulduğu ilk başta kafa karıştırıcı gelebilir. Ethereum blockchain’i üzerinde yer alan ETH’nin yeterli olabileceğini düşünebilirsiniz. Anlaşılması gereken ilk nokta, Ethereum üzerindeki tüm tokenlerin teknik anlamda benzer olmadığıdır. Ağ, geliştiricilerin kripto paralar için yeni kurallar ve standartlar yaratmasına imkan tanır.
Buna örnek olarak, bize Benzersiz Tokenleri (NFT’ler) sunan ERC-721 formatı verilebilir. Bu tokenler, etherden ya da ERC-20 tokenlerden çok farklı hareket eder. Geliştiriciler, bu dijital varlıkları yaratırken birçok özelleştirme yapabilir. Dolayısıyla, ETH’yi Ethereum’da gas ücretlerini ödemek için kullanmak mümkün olsa da tüm DApp’lerde kullanmak mümkün değildir.
Günümüzde çoğu DeFi DApp’i yatırım ve staking fırsatları için ERC-20 tokenleri kabul eder. ETH’leri bir likidite havuzuna eklemek ya da teminat olarak kullanmak istiyorsak, bu tokenin ERC-20 versiyonuna sahip olmak işleri çok daha kolay bir hale getirir. Bu sayede blockchain’lerin uyumluluğu en üst seviyeye çıkar ve yeni akıllı sözleşmeler geliştirme zorunluluğu ortadan kalkar.
Ether (ETH) nasıl wrap edilir?
WETH oluşturma süreci basittir. ETH’lerinizi bir akıllı sözleşmeye gönderirsiniz, o da size karşılığında WETH sunar. Bu da yaratılan tüm WETH’lerin ETH rezervleriyle tamamen desteklendiği anlamına gelir. ETH’leriniz akıllı sözleşmede kilitlenir ve herhangi bir zaman WETH ile takas edilebilir. ETH’leriniz size iade edildiğinde, sunduğunuz WETH’ler sözleşme tarafından yakılır.
Ether wrap etmek için WETH akıllı sözleşmesiyle doğrudan etkileşim kurabilirsiniz. Bu sözleşme ETH’lerinizi alacak ve cüzdanınıza bire bir oranda WETH yatıracaktır (fakat işlem ücretlerini ödemeniz gereklidir). Tekrar ETH’ye dönmek için yine akıllı sözleşmeyle işlem yapmanız gereklidir ve süreç neredeyse aynıdır.
Bununla birlikte, bir kripto borsası kullanarak WETH ile başka bir tokeni takas etmek çok daha kolaydır. Uniswap DEX’i kullanarak ya da doğrudan MetaMask cüzdanından ETH’lerinizi WETH ile nasıl takas edebileceğinizi inceleyelim.
Uniswap’ta ETH wrap etme
1. Uniswap‘ı açın ve cüzdanınızı bağlayın. Ethereum’u ağınız olarak seçtiğinizden emin olun.
2. Üstteki alanda ETH’yi ve alttaki alanda da WETH’yi seçin. [Select a token] tuşuna tıklarsanız listenin üst bölümünde WETH’yi görebilirsiniz.
3. WETH’ye dönüştürmek istediğiniz ETH miktarını girin ve [Swap] tuşuna tıklayın.
4. Kripto cüzdanınızda işlemi onaylayın. Gas ücretini de ödemeniz gerektiği için cüzdanınızda ekstra ETH bulundurmayı unutmayın. İşlem bilgilerini kontrol edin ve [Confirm] tuşuna tıklayın.
5. Bunun ardından tek yapmanız gereken işlemin blockchain üzerinde onaylanmasını beklemenizdir. Bekleme süresi, ağın o anki yoğunluğuna göre farklılık gösterebilir. Aceleniz varsa, daha hızlı onaylanması için işleminizi hızlandırabilirsiniz (yani daha yüksek bir işlem ücreti ödeyebilirsiniz).
MetaMask’te ETH wrap etme
1. MetaMask cüzdanınızı açın ve ağınızın [Ethereum Mainnet] olarak ayarlı olduğundan emin olun. [Swap] tuşuna tıklayın.
2. [Swap to] alanında WETH’yi seçin.
3. Takas etmek istediğiniz ETH miktarını girin ve [Review Swap] tuşuna tıklayın.
4. Dönüştürme kurunu (1’e 1 olmalıdır) gösteren bir sayfa göreceksiniz. İşleminizi sonlandırmak için [Swap] tuşuna tıklayın.
Ether (ETH) nasıl unwrap edilir?
Daha önce de bahsettiğimiz gibi akıllı sözleşmeyle manuel olarak işlem yaparak Ether’lerinizi unwrap edebilirsiniz. Fakat WETH’lerinizi ETH ile takas etmeniz daha basit ve güvenlidir. Bunu yapmak için yukarıdaki Uniswap ve MetaMask talimatlarını takip edebilirsiniz. Fakat burada dönüştürme işlemini WETH’den ETH’ye olacak şekilde seçmeniz gereklidir. WETH’lerinizi dönüştürmek için Binance’i de kullanabilirsiniz.
1. Binance Dönüştürme ve OTC Portalına gidin. [Satılacak Varlık] alanında WETH’yi ve [Alınacak Varlık] alanında ETH’yi seçin. Daha sonra, [Dönüştürmeyi Ön İzle] tuşuna tıklayın.
2. Burada işlemin ayrıntılarını görebilirsiniz. Takası kabul etmeden önce bilgileri onayladığınızdan emin olun. Lütfen Binance’in bu yöntemi kullanarak ETH’yi WETH’ye dönüştürmenize imkan tanımadığını dikkate alın.
Diğer blockchain’lerde ETH wrap edilebilir mi?
ETH’nin büyük blockchain’lerde başka wrapped versiyonları da vardır, bu da ETH’nin müşterek çalışabilirliğini artırır. Örneğin, BNB Smart Chain (BSC) üzerinde wrapped ETH kullanmak BSC DeFi ekosisteminde WETH alıp satmanıza ya da kullanmanıza imkan tanır. Bunu yapmak için ETH’lerinizi Binance’ten ya da başka bir borsadan BSC cüzdanınıza çekmeniz gereklidir. Çekim yapmadan önce borsanızın ETH’den WETH’ye dönüştürme işlemini desteklediğinden emin olmanız da önemlidir.
Bunun yerine bir köprü hizmeti de kullanabilirsiniz. Bu üçüncü taraf DApp’ler kriptolarınızı alır ve orijinal blockchain üzerinde saklar. Daha sonra da wrapped tokenleri hedef blockchain’de bire bir oranında çıkarır.
Tokenler genellikle sorunsuz bir şekilde bağlanabilir, fakat tokenleri blockchain’ler arasında hareket ettirmek riskler de içerir. Akıllı sözleşmelerinde güvenlik açıkları yaşanan bazı köprü örneklerine rastlamak mümkündür. Wrapped Bitcoin, wrapped Ethereum ya da başka bir tokeni bağlamak istiyorsanız, köprü hizmetlerini kullanmadan önce platformu dikkatle araştırmanız faydalı olacaktır.
Wrapped ETH, ETH ile nasıl aynı fiyatta kalır?
WETH’nin endeksini korumasının arkasındaki başlıca etmen bire bir oranında ETH’ye dönüştürülebilmesidir. WETH daha ucuz olursa insanlar bu tokeni alacak, daha pahalı durumda olan ETH’ye dönüştürecek ve kar edecektir. Bu da WETH’ye yönelik talebi ve dolayısıyla da fiyatı artıracaktır. WETH daha ucuz olursa, bu sefer de insanlar ETH alacak ve satmak üzere WETH’ye dönüştürecektir. Böylece WETH’nin arzı artarken fiyatı düşecektir. Bu arz ve talep prensipleri endeksin oldukça istikrarlı kalmasını sağlar.
WETH ile hangi DeFi uygulamalarını kullanabilirsiniz?
Ethereum, ERC-20 tokenleri kabul eden pek çok DeFi DApp’ine sahiptir. Seçeneklerden biri, WETH’lerinizi Uniswap gibi bir Merkeziyetsiz Borsadaki (DEX) likidite havuzuna eklemenizdir. Likidite sunduğunuzda, havuzu kullanarak tokenlerini takas eden kullanıcıların ödediği ücretlerden kazanmaya başlarsınız. Fakat, yatırdığınız tokenlerin sayısının azalmasına neden olan geçici kayıp her zaman için olası bir risktir. Daha yüksek likiditeye sahip bir havuz kullanmak bu riski azaltabilir.
You could also begin lending out your WETH on a platform like Aave. Other users can borrow your tokens but must first provide collateral covering their loan. In return, you’ll receive interest until you decide to remove your deposit.
Son Söz
Ethereum en eski ve gelişmiş DApp ekosistemlerinden birine sahiptir. Bu da ETH sahibi birçok kişinin DeFi projelerinde ETH kullanmak istemesine yol açarak WETH’yi bir zorunluluk haline getirir. WETH kullanmaya karar verirseniz, ETH ya da başka tokenler karşılığında WETH satın almanızı öneririz. Böylece akıllı sözleşmelerle wrap etmeye kıyasla daha kolay ve basit bir yoldan WETH edinebilirsiniz.
