Bugün 2001 yılından beri konuşulan dijital ikiz teknolojisi ile ilgili bildiklerimi anlatacağım. Bu kavramı ilk kullanan isimlerden birisi olan Dr. Michael Grieves “Ürün Yaşam Döngüsü Yönetimi” kitabında kavramdan bahsederken NASA’nın eşleştirme teknolojilerinin sonucunda ortaya çıkan bir ürün olduğundan söz ediyor.
Dijital ikiz dijital ve fiziksel dünya arasında bir köprü görevi görüyor, fiziksel yanılmalar yaşamadan bunu dijital olarak test etme imkanı sunan bu teknolojinin günlük hayatımıza girmesi için nesnelerin interneti ve 5G teknolojisinin gelişmesini bekliyoruz ama bazı firmalar bunu kullanmaya başladı bile!
Uçak motoru üreten General Electric, ürettiği motorları test ederken aynı zamanda elde ettiği verileri motorun dijital ikizine aktarıyor ve böylece oluşabilecek arızalar önceden test edilerek olası fiziksel sorunların önüne geçiliyor. Bir ürün üretim bandına çıkarılmadan önce dijital ikizi ile gerekli testler yapılıyor ve hem daha hızlı hem de daha az maliyetli bir AR-GE süreci yapılıyor.
Dijital ikiz olayını gözünüzde tam canlandıramadıysanız size daha basit bir örnek ile anlatayım. Arabanıza taktırdığınız kış lastiklerinizin bir dijital ikizi olduğunu düşünün. Lastiğin üzerindeki sensörler sayesinde (bu nesnelerin interneti ile mümkün olacak) lastiğin dijital ikizi her an kendini güncelleyebilecek. Lastiğiniz ile ilgili olumsuz bir durum olduğunda dijital ikiz bizi şöyle uyaracak: Bu şartlarda evinin önündeki yokuşa gidersen lastiklerin kayacak, ben senden önce gidip test ettim. Hemen git ve lastiklerini değiştir.
Bunun mümkün olması için sensör teknolojisinin ve nesnelerin interneti teknolojisinin gelişmesi gerekiyor. Fiziksel ortamdan alınan verilerin gerçek zamanlı olarak dijital ikize aktarılması ve bunun saniyeler içinde binlerce olasılığının hesaplanması bugün kişisel kullanıcılar için pahalı bir hayal gibi görünse de pek de uzak olmayan bir gelecekte hepimiz bu teknolojiyi kullanacağız. Evimizdeki damacanada sensör olacak ve su bitmeye yakın sucu yeni suyu bize getirecek.
Gerçek hayattaki her şeyin sanal bir ikizi olacak ve bu ikizler her konuda bizden daha ileri görüşlü olacak. Pantolonumuz bize “beni bu sıcaklıkta yıkarsan rengim solar” diye uyarıda bulunacak, komik gelse de bu olacak arkadaşlar. Bir bina yapılmadan önce binanın dijital ikizi modellenecek, yağmur yağarsa binayı su basar mı, deprem olursa bu bina yıkılır mı her ihtimali görmek mümkün olacak.
Yakın gelecekte dijital ikiz teknolojisini kullanmayan herkes yarıştan kopacak. Bir taraf fiziksel olarak denemeler yaparken diğer taraf işi dijitalde bitirip yoluna devam edecek. Maliyet azalacak kalite olabildiğince artacak, bununla kim yarışabilir?
Dijital ikizin zarar verdiği konular da olmayacak değil elbette. Çin’de yüz tanıma teknolojisi ile artık insanlar kolaylıkla tek tek izlenebiliyor. İnsanların günlük olarak takip edilmesi ve verilerinin anlamlandırılması ile oluşturulacak dijital ikizleri sayesinde bir suç işlenmeden önce tespit edilebilir. Azınlık Raporu filmindeki gibi bir suç işlenmeden tespit edilebilir, bunun iyi yanları olduğu gibi kötü yanları da olabilir.
Bir suç işlenmeden nasıl tespit edilir, bununla ilgili öngörücü polislik (Predpol) konulu bir yazı yazmıştım, buraya tıklayarak okuyabilirsiniz. Yarın yine buradayım.
