Blockchain teknolojisi, Bitcoin ve diğer kripto para birimleri ile daha sık ilişkilendirilse de, çeşitli sektörlerde, veri depolama ve koruma için de araştırılmıştır. Yardım ve tedarik zincirinin yanı sıra, sağlık sektörü en çok konuşulan kullanım örnekleri arasındadır. Yine de blockchain’in hangi yönleri onu sağlık sektörü için uygun kılıyor?
Blockchain’in sağlık hizmetlerinde kullanılmasının yararları
Kripto para birimleri blockchain’lerinin finansal işlemlerin güvenli bir kaydı olarak hareket etmesine izin veren bazı özellikleri, tıbbi verilerin depolanması için de geçerlidir. Çoğu blockchain, kriptografikullanımı yoluyla dosyaları kaydeden ve koruyan dağıtılmış sistemler olarak tasarlandığından, birisinin, ağın diğer tüm katılımcılarının onayını almadan verileri bozması veya değiştirmesi son derece zordur. Bu nedenle, değişmezlik, tıbbi kayıtlar için bozulmaz veritabanlarının oluşturulmasını sağlayan özelliklerden biridir.Ayrıca, blockchainlerde kullanılan eşler arası mimari, farklı bilgisayarlarda depolanmış olsalar bile, bir hastanın kaydının tüm kopyalarının güncellemeler yapıldığı için birbirleriyle senkronize edilmesini sağlar. Aslında, her ağ düğümü, tüm blok zincirinin bir kopyasını tutar ve verilerin güncel ve otantik olmasını sağlamak için düzenli olarak iletişim kurarlar. Böylece, Blockchain’in merkeziyetsiz yapıda olması ve veri dağıtımını sağlaması da önemli yönlerindendir. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Blockchain’lerin dağıtık yapıda olduğunu ancak her zaman merkeziyetsiz (yönetişim açısından) olmadığını belirtmek gerekir. Merkeziyetsizlik ikili bir şey değildir, bu nedenle düğümlerin nasıl dağıtıldığına ve genel mimariye bağlı olarak, dağıtılmış sistemler değişken merkeziyetsizlik dereceleri sunabilir. Sağlık sektörü bağlamında, blockchain’ler genellikle kripto para defterleri olarak kullanılan halka açık olan defterlerin aksine, özel bir ağ olarak inşa edilir. Herkes halka açık bir blockchain’in geliştirilmesine katılabilir ve katkıda bulunabilirken, özel sürümler izin gerektirir ve daha az sayıda düğüm tarafından yönetilir.
Potansiyel avantajlar
Artan güvenlik
Belirtildiği gibi, sağlık sektöründe blockchain’lerin en önemli kullanım alanlarından biri, güvenli ve birleşik eşler arası (dağıtılmış) veritabanı oluşturmak için teknolojiden yararlanılmasıdır. Blockchain’in değişmezliği sayesinde, veri bozulması artık bir endişe olmamalıdır. Blockchain teknolojisi, binlerce hastanın tıbbi verilerini etkili bir şekilde kaydetmek ve izlemek için kullanılabilir.Merkezi bir sunucuya dayanan geleneksel veritabanlardan farklı olarak, dağıtılmış bir sistemin kullanımı, daha yüksek güvenlik seviyelerine sahip veri alışverişini sağlarken, mevcut sistemin yüklediği idari maliyetleri de azaltır. Blockchain’lerin merkezi olmayan doğası, blockchain’i, genellikle değerli bilgileri tehlikeye atan teknik arızalara ve dış saldırılara karşı daha az savunmasız hale getirir. Blockchain ağları tarafından sağlanan güvenlik, genellikle bilgisayar korsanlarının işgaline ve fidye yazılım saldırılarına maruz kalan hastaneler için, özellikle yararlı olabilir.
Birlikte Çalışabilirlik
Blockchain tabanlı tıbbi kayıtların bir diğer avantajı, klinikler, hastaneler ve diğer sağlık hizmeti sağlayıcıları arasında birlikte çalışabilirliği geliştirme yeteneğidir. Veri depolama sistemlerinde teknolojik farklılıklar genellikle kuruluşların belgeleri paylaşmasını zorlaştırır. Bununla birlikte, Blockchain, yetkili tarafların hasta dosyalarının veya hatta tıp dağıtım kayıtlarının birleşik bir veritabanına erişmesine izin vererek bu sorunu çözebilir. Bu nedenle, birbirlerinin dahili depolama alanı ile arabirim kurmaya çalışmak yerine, servis sağlayıcıları tek bir cihazda birlikte çalışabilir.
Erişilebilirlik ve Şeffaflık
Blockchain sistemleri, kayıt paylaşımı sürecini basitleştirmenin yanı sıra, hastaların kendi sağlık bilgileri üzerindeki erişilebilirliğini ve şeffaflık düzeylerini de artırabilir. Bazı durumlarda, hastaların belgelerinde yapılan değişikliklerin doğrulanmasını istemek, kayıtların doğruluğunu sağlayabilir ve düzgün bir şekilde idare edilirse, bu tür doğrulama, hem insan hatası hem de kasıtlı tahrifatlara karşı ekstra bir güvenlik katmanı sağlayabilir.
Güvenilir tedarik zinciri yönetimi
Blockchain, tüm üretim ve dağıtım süreci boyunca ilaçların izlenmesi için güvenilir bir yöntem sağlayabilir, böylece yaygın ilaç sahteciliği yaygın sorununu azaltabilir. Blockchain teknolojisi, sıcaklık gibi faktörleri ölçmek için kullanılan IoT cihazlarıyla birlikte, uygun depolama ve nakliye koşullarını doğrulamak veya ilaç kalitesini doğrulamak için de kullanılabilir. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Sigorta Dolandırıcılık Koruması
Blockchain ayrıca Amerikan sağlık sistemine her yıl yaklaşık 68 milyar dolar mal olduğu tahmin edilen bir sorun olan sağlık sigortası sahtekarlığı ile mücadelede kullanılabilir. Blockchain de saklanan ve bir sigorta sağlayıcısıyla paylaşılan değişmez kayıtlar, daha önce gerçekleşmemiş işlemlerin faturalandırılması ve gereksiz servisler için ücretlendirme de dahil olmak üzere, en yaygın dolandırıcılık türlerinden bazılarını önleyebilir.
Klinik Denemeler
Sağlık hizmetlerinde blockchain’in bir başka kullanımı, klinik çalışmaların kalitesini ve etkinliğini artırmaktır. Blockchain’deki tıbbi veriler, test edilen ilaçlardan yararlanabilecek hastaları tanımlamak için kullanılabilir. Böyle bir deneme sistemi, klinik deneme kayıtlarını büyük ölçüde artırabilir, çünkü birçok hasta asla ilgili ilaç denemelerinin farkında değildir ve bu nedenle onlara katılma fırsatı verilmez. Denemeler yapılırken, toplanan verilerin bütünlüğünü sağlamak için blockchain kullanılabilir.
Potansiyel Sınırlamalar
Hem hastalar hem de sağlayıcılar için birçok avantaj sunmasına rağmen, blockchain, tıbbi sektörde yaygın bir şekilde benimsemeye ulaşmadan önce üstesinden gelinmesi gereken bazı engellere sahiptir.
Uyumluluk
ABD’yi örnek olarak alırsak, blockchain teknolojisini benimsemek isteyen sağlık şirketleri, 1996 (HIPAA) Sağlık Sigortası Taşınabilirliği ve Hesap Verebilirlik Yasası gibi mevcut veri düzenlemelerine uymak zorundadır. Temel olarak, HIPAA, sağlık sektöründe veri depolama, paylaşma ve koruma standartlarını özetlemektedir. Yani tamamen uyumlu olmak için, ABD merkezli şirketlerin, artan gizlilik özellikleri ve sınırlı erişilebilirlik ile özelleştirilmiş blockchain kayıt sistemlerini kullanmaları gerekir.
Başlangıç Maliyetleri ve Hız
Blockchain çözümlerinin sağlayıcı için yüksek bir başlangıç yatırımı içermesi muhtemeldir, bu da kesinlikle daha geniş benimsenmeyi önleyen bir gerçektir. Buna ek olarak, dağıtılmış sistemler saniyedeki işlem kapasitesi açısından merkezi sistemlerden önemli ölçüde daha yavaş olma eğilimindedir. Çok sayıda düğümle büyük bir blockchain ağı, merkezi sistemlere kıyasla verileri iletmek ve senkronize etmek için daha fazla zamana ihtiyaç duyacaktır. Bu, özellikle milyonlarca hastanın bilgilerini saklamak ve izlemek için ihtiyaç duyacak büyük veritabanları için geçerlidir. Sorun, bilgisayarlı tomografi veya MR taramaları gibi büyük boyutlu görüntü dosyaları için daha da kötü olurdu. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Son Düşünceler
Blockchain ağlarının, ilaç tedarik zincirindeki şeffaflığın arttırılmasından, değişmez tıbbi kayıtlar oluşturmaya ve paylaşmaya kadar sağlık sektöründe umut verici birçok kullanım alanı var. Bazı teknik, lojistik ve düzenleyici zorluklar olsa da, bu sistemlerin uygulanması, muhtemelen tıbbi veri depolama ve transferinin geleceğinde önemli bir rol oynayacaktır.
