Yapay zeka (YZ) nedir?
Yapay zeka, bir programın öğrenebilme becerisidir. Aynı zamanda zeki bilgisayar programlarının bilimi ve mühendisliği anlamına da gelir. Bu algoritmalar örüntüleri anlayabilir, insanlar tarafından komut almadan ve büyük veri setlerini kullanarak problem çözebilir. Bu algoritmalar harici veri girdilerini analiz edebilir, bu verilerden öğrenebilir ve edindikleri bilgileri belirli hedeflere ulaşmak için görevleri yerine getirirken kullanabilir.
En temel seviyede başlıca iki tür YZ vardır – dar YZ ve güçlü YZ.
Dar YZ, yüz tanıma, spam filtreleme ya da satranç oynama gibi belirli ya da limitli görevleri hedef alır. Diğer yandan Güçlü YZ tek bir görev yerine farklı birçok görevi yerine getirme becerisine sahiptir. Potansiyel olarak insan seviyesine denk bir bilişe sahip olabilir ve bir insanın yapabildiği herhangi bir zihinsel işlemi gerçekleştirebilir. Günümüzde Dar YZ’ler kullanılıyor olsa da Güçlü YZ henüz ortaya çıkmış değildir. Aslında birçok uzman bunun mümkün olup olmadığı konusuna şüpheyle yaklaşır.Güçlü YZ’nin potansiyel etkilerini tahmin etmek imkansız olsa da birçok kişi blockchainin geleceğinin ve YZ’nin birbiriyle ilintili olacağına inanır. Bu ikisinin önümüzdeki on yıllar için en önemli teknolojiler olacağı iddia edilebilir.
Bu nedenle, YZ ve blockchainin gelecekte nasıl etkileşim kurabileceğini yakından incelemek önemlidir. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
YZ ve blockchainin sinerjisi
Blockchain için YZ iyileştirmeleri
Madencilik yüksek miktarda hesaplama gücü ve enerji gerektirir. Dağıtılmış kayıt defterleri değiştirilemezlik ve sansüre dayanıklılık gibi özellikler için verimlilikten feragat eder. YZ, enerji tüketimini optimize etme konusunda yüksek seviyede verim sunabilir, bu da madencilik algoritmalarını geliştirmeye yönelik fayda sağlayabilir. Blockchain sistemlerine yönelik başlıca eleştirilerden biri bu sistemlerin çok yüksek enerji gerektirmesidir. Arzulanan kripto ekonomi ve güvenlik özellikleri, aksi takdirde gerekli olmayacak hesaplamaya dayalı görevler yaratır. Proof of Work blockchainlerin tüketimini azaltmak tüm sektör için faydalı olabilir ve blockchain kullanımının daha yaygın hale gelmesini destekleyebilir.YZ, blockchainlerin depolama ihtiyaçlarını da optimize edebilir. İşlem geçmişi tüm node’larda tutulduğu için dağıtılmış kayıt defteri hızla büyük ebatlara ulaşabilir. Eğer depolamaya yönelik ihtiyaçlar yüksekse giriş bariyeri de yüksek olur, bu da ağın merkeziyetsizliğini potansiyel olarak azaltabilir. YZ, blockchaini daha küçük hale getirecek ve verilerin zincir üzerinde daha verimli şekilde saklanmasını sağlayabilecek yeni veri tabanı sharding (yatay bölümleme) teknikleri sunabilir.
Merkeziyetsiz veri ekonomisi
Veri gitgide yalnızca güvenle saklanması değil aynı zamanda paylaşılması da gereken değerli bir varlık haline geliyor. Verimli YZ sistemleri büyük oranda veriye dayanır ve veriler de blockchainlerde çok yüksek seviyede güvenilirlikle saklanabilir. Bir blockchain en özünde, ağdaki tüm katılımcılar tarafından paylaşılan güvenli, dağıtılmış bir veritabanıdır. Veriler bloklar halinde tutulur ve her bir blok kendisinden bir önce gelenle kriptografik olarak bağlantılıdır. Bu da saklanan verileri, ağ mutabakatına zarar vermeden (örneğin bir %51 saldırısıyla) değiştirmeyi son derece zor hale getirir.
Merkeziyetsiz veri borsaları, blockchain üzerinde çalışan yeni bir veri ekonomisi yaratmayı amaçlar. Bu borsalar verileri ve veri depolarını herhangi birinin (ya da herhangi bir şeyin) kolayca ve güvenle erişebileceği hale getirebilir. YZ algoritmaları bu veri ekonomisine bağlanarak daha büyük bir harici girdi setini kullanabilir ve daha hızlı öğrenebilir. Buna ek olarak, algoritmaların kendileri de pazar yerlerinde alınıp satılabilir. Böylece daha geniş bir kitle için kullanılabilir hale gelen algoritmaların gelişimi hızlanabilir.
Merkeziyetsiz veri borsaları veri saklama alanında devrim yaratma potansiyeline sahiptir. En temelde, herhangi bir kişi kendi yerel depolama alanını bir ücret karşılığında (token olarak ödenen) kiralama şansına sahip olabilir. Bunun sonucunda mevcut veri depolama hizmet sunucuları rekabete ayak uydurmak için hizmetlerini iyileştirmek zorunda kalır.
Bu veri pazar yerlerinden bazıları halihazırda kullanılıyor fakat henüz yeterince olgunlaşmış değiller. Veri ve depolama hizmeti sunucuları yüksek veri bütünlüğünü korumaya yönelik teşvik edilirse, YZ sistemleri de bundan fayda sağlar. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Merkeziyetsiz süper bilgisayarlar
YZ’yi eğitmek algoritmaların öğrenebilmesini sağlayan kaliteli veriler haricinde yüksek seviyede hesaplama gücü de gerektirir. YZ algoritmaları genellikle yapay sinir ağı (ANN) olarak bilinen bir hesaplama sistemi türünü kullanır. ANN’lar görevleri yerine getirmeyi birçok örneği değerlendirerek öğrenir. Bu ANN’lar belirlenen görevi yerine getirmek için milyonlarca parametreyi incelerken ciddi miktarda hesaplama gücüne ihtiyaç duyar. Eğer veri bir blockchain ağında paylaşılabiliyorsa, hesaplama gücü neden paylaşılmasın? Bazı blockchain uygulamalarında kullanıcılar, makinelerinin hesaplama gücünü kompleks hesaplamalar yapmak isteyen başkalarına bir eşler arası (P2P) pazar yeri üzerinden borç verebilir. Kullanıcılar hesaplama güçlerini paylaşmaları karşılığında tokenlarla teşviklendirilir.
YZ sistemleri bu hesaplama platformlarında çok daha verimli şekilde ve daha düşük masrafla eğitilebilir. İlk kullanım alanlarının başlıca odağı 3D bilgisayar grafikleri yaratmak olsa da bu odak yavaşça YZ’ye doğru kayabilir.Bu Merkeziyetsiz Uygulamalar (DApp’ler) geliştikçe, hesaplama gücünü sağlayan şirketler büyük bir rekabetle karşı karşıya kalabilir. Kullanıcıların boşta kalan hesaplama gücünü kiralayarak kar elde etmesine imkan tanındıkça bu hesaplama gücünün büyük kısmı çok daha verimli şekilde kullanılır. Teoride başka bir şey için kullanılmadığı takdirde dünyadaki her bir CPU ya da GPU, merkeziyetsiz bir süper bilgisayarda bir node olarak çalıştırılabilir.
YZ kararlarının daha denetlenebilir olması
YZ sistemleri tarafından alınan kararların insanlar tarafından anlaşılması zor olabilir. Bu algoritmalar o kadar büyük miktarda veriyle çalışır ki herhangi bir insanın YZ’nin kadar verme süreçlerini tekrar etmesi ve denetlemesi uygulamada imkansız hale gelebilir.
Eğer kararlar her bir veri noktası bazında kaydedilirse, insanların kontrol edebileceği açık bir denetim yolu ortaya çıkar ve böylece YZ algoritmalarının aldığı kararlara duyulan güven artabilir. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Son fikirler
Eğer bu iki teknoloji potansiyellerini ortaya koyabilirse şüphesiz kalıcı bir etki yaratabilir. Birçok şirket iki teknolojiden ayrı ayrı faydalansa da, ikisinin bir araya getirildiği bazı ilginç kullanım alanları da mevcut.
Her iki teknoloji de daha fazla geliştikçe, blockchain teknolojisinden ve YZ’den eş zamanlı olarak faydalanılarak daha fazla inovasyon yaratılabilir. Potansiyel sonuçları değerlendirmek oldukça zor fakat ekonomimizin birçok alanında gelişmelere yön verecekleri şüphe götürmez.
