Kötü giden şeyleri değiştirmek için yapılan müdahaleler bazen durumu daha kötü hale getirebilir, buna kobra etkisi denir.
Kobra etkisinin ilginç bir hikayesi var. Hindistan’ı işgal eden İngiliz askerlerini kobralar sokmaya başlayınca, İngiliz yönetimi bu durumu çözmek için kobra yakalayıp gelenlere, kobra başına para ödeyeceğini açıkladı. Hindistan’da herkes sokaklara çıkıp kobra avlamaya başladı ama bir süre sonra işin daha kolay bir yanını buldular. Kobra avlamak yerine evlerine kobra çiftlikleri kurdular ve evde kobra yetiştirmeye başladılar. Boşuna çok para harcayan ve bunu geç de olsa anlayan İngilizler kobra alımını durdurdular ama başka bir sorun çıktı. Halk, evde besledikleri yılanların işe yaramadığını görünce hepsini doğaya bıraktı, gelinen son noktada doğadaki yılan sayısı kampanya öncesinden daha fazlaydı.
Benzer bir olay da Vietnam’da yaşanmış. Vietnam’ı işgal eden Fransa, fare kuyruğu başına para ödeyeceğini açıkladı. Yine orada da evde fare üretenler çıktı, bir yandan da kuyruk avcıları türedi. Sokakta kuyruksuz fareler gören Fransızlar bu kampanyadan vazgeçtiler.
Bazen çözümler yeni sorunları getirebilir, bu konuda olaya “zararın neresinden dönersen kârdır” mantığı ile yaklaşmak ve hataları kabul etmek gerekiyor.
(Bu yazıda 170 kelime var) #100Gün100Kelime’de 68. gün sona erdi.
