Kısa Özet DeFi, tek boynuzlu atların ve sushi karikatürlerinin likidite için savaştığı tek yer olabilir.
Uniswap, Ethereum üzerinde token takas etmek için en başarılı DeFi protokollerinden biridir. Uniswap, kodu açık kaynaklı ve herkes tarafından çatallanabilir şekilde tasarlayan ve tutkulu geliştiricilerden oluşan küçük bir ekip tarafından yaratıldı. Ve Sushiswap da tam olarak bunu yaparak kodu çatalladı! Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Sushiswap, Uniswap’tan çatallanmanın yanı sıra iştah açıcı SUSHI tokenını da çıkardı. SUSHI, token sahiplerine protokol üzerinde kontrol hakkı tanır ve komisyonların bir kısmını da bu token sahiplerine öder. Şimdi, bu SUSHI’lere nasıl ulaşabileceğinizden bahsedelim!
Giriş
Merkeziyetsiz Finans (DeFi) dünyası geliştikçe, gitgide daha fazla sayıda yeni finans platformu da ortaya çıkıyor. Yatırımcılar, flaş krediler ve yield farming (ya da likidite madenciliği) gibi hizmetlerden faydalanarak paralarıyla daha fazla para kazanma fırsatı yakalayabiliyor.Uniswap, en temel DeFi protokollerinden biri olarak yerini sağlamlaştırdı. Fakat merkeziyetsiz bir yaklaşıma sahip olması ve akıllı kontratlara büyük oranda dayanmasına rağmen geliştirmelerin yönü söz konusu olduğunda Uniswap’ta kullanıcılara pek söz hakkı tanınmıyor.
Bu alandaki yeni projelerden biri olan SushiSwap, bunu değiştirmeyi vaat ediyor. Kullanıma sunulmasının ardından yalnızca birkaç gün içinde protokole 1 milyar dolarlık değerin kilitlenmiş olması ise birçok kişinin bu değişimle ilgilendiğini gösteriyor.
Bu makalemizde, Uniswap’tan çatallanarak kripto dünyasında fırtınalar estiren SushiSwap’tan bahsedeceğiz.
SushiSwap Nedir?
Başlamadan önce, Uniswap’ın ne olduğunu ve nasıl çalıştığını bilmiyorsanız, SushiSwap’ı anlamakta zorluk çekebileceğinizi belirtmek isteriz. Kısaca Uniswap, bir emir defteri olmadan çalışan, merkeziyetsiz bir borsa protokolüdür. Emir defteri yerine, likidite sağlayıcıların likidite havuzlarına fon eklediği otomatik piyasa yapıcı (AMM) adlı bir modelden faydalanır. Hemen Sushiswap’a likidite sunmayı planlamaya başlamadan önce tüm detayları anlayabilmeniz için Uniswap makalemizi okumanızı öneririz. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
SushiSwap, bazı önemli farklarla Uniswap’tan çatallanmıştır – bu farklardan en kayda değeri SUSHI tokendır. Başlangıç aşamasında bu token iki fonksiyona sahiptir: token sahiplerine yönetişim ve protokole ödenen komisyonlardan bir pay hakkı tanır. Basit bir şekilde ifade edersek, SUSHI sahipleri aynı zamanda protokolün de “sahibi” olur.
Peki, bu neden bu kadar ilgi çekti? Topluluk yönetişimi, DeFi bakış açısıyla çok yakından ilişkilidir. Token dağıtımı için geçerli bir yöntem olarak likidite madenciliğinin (yield farming) büyümesi, birçok yeni tokenın kullanıma sunulmasına da neden olmuştur. Bu tokenlar, ön madencilik olmayan, kuruculara çok az fon ayrıldığı ya da hiç ayrılmadığı ve dağıtımların sunulan fonlara dayanarak eşit şekilde yapıldığı bir yapıyla bu alanı herkes için eşit hale getirmeyi amaçlar. Bu likidite teşvikleriyle dağıtılan tokenlar ise daha sonra token sahiplerine yönetişim hakkı tanır. Buna ek olarak, SUSHI sahiplerinin alım satım yapanlar tarafından protokole ödenen komisyonlardan bir pay alma hakkına sahip olduğundan zaten daha önce bahsetmiştik.Tamam ama token sahipleri bu yönetişim haklarıyla ne yapabilir? Herkes bir SushiSwap Geliştirme Önerisi (SIP) sunabilir ve daha sonra bu öneriler SUSHI sahipleri tarafından tokenlarıyla oylanır. Bunlar, SushiSwap protokolüne yönelik küçük ve hatta büyük değişiklik önerileri olabilir. SushiSwap’ın geliştirilmesi, Uniswap’taki gibi daha geleneksel bir ekibin yerine SUSHI token sahiplerinin elindedir. Güçlü bir topluluk, tüm token projeleri için önemli bir katma değer olabilir fakat özellikle de bir DeFi protokolü için bu çok daha önemlidir.
Uniswap ve SushiSwap Kıyaslaması
Kriptonun açık kaynak ruhuna dayandığı herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Birçok kişi Bitcoin’in ve sayıları gitgide artan, izne dayalı olmayan protokollerin, yazılım formundaki yeni bir tür kamu malı olarak hareket ettiğini düşünür. Bu projeler, oldukça kolay bir şekilde kopyalanabildikleri ve küçük değişikliklerle tekrar kullanıma sunulabildikleri için benzer projeler arasında rekabet görülmesi son derece doğaldır. Fakat bu durumun, en nihayetinde son kullanıcı için en iyi ürünleri ortaya çıkarabileceğini varsayabiliriz.
DeFi dünyasının birçok önemli ilerlemeyi Uniswap ekibine borçlu olduğu şüphe götürmez. Fakat hem Uniswap hem de SushiSwap’ın (ya da diğer çatallanmaların) daha da geliştiği bir gelecek de görebiliriz. Uniswap, AMM dünyasında inovasyonun öncüsü olarak kalabilir ve SushiSwap da topluluğun görmek istediği özelliklere daha fazla odaklanan bir alternatif sunabilir.
Bununla birlikte, likiditenin benzer protokoller arasında bölünmesi ideal bir durum değildir. Uniswap makalemizi okuduysanız, havuzlarda ne kadar fazla likidite olursa AMM’lerin de o kadar iyi çalıştığını biliyorsunuzdur. DeFi’deki likiditenin büyük kısmının farklı AMM protokolleri arasında bölünmesi, son kullanıcı için daha kötü bir deneyime neden olabilir.
SUSHI ödülleri nasıl dağıtılır?
SUSHI, likidite madenciliği aracılığıyla dağıtılır. Bunun ne demek olduğunu bilmiyorsanız temel konular hakkında bilgi sahibi olmak için önce Yield Farming Nedir? makalemizi okumanızı öneririz.
SUSHI, belirli Uniswap havuzlarına likidite sağlayan kişilere dağıtılır. Daha sonra bu kişiler, Uniswap LP tokenlarını SushiSwap staking kontratlarına yatırarak SUSHI kazanmaya başlayabilir. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Başlangıç aşamasındaki Uniswap havuzları şunlardır:
- USDT-ETH
- USDC-ETH
- DAI-ETH
- sUSD-ETH
- COMP-ETH
- LEND-ETH
- SNX-ETH
- UMA-ETH
- LINK-ETH
- BAND-ETH
- AMPL-ETH
- YFI-ETH
- SUSHI-ETH
SUSHI piyasasına likidite sağlanmasını teşvik etmek için SUSHI-ETH havuzu iki kat ödül ödemesi yapar. Platformun kullanıma sunulmasından kısa süre sonra SUSHI oylayıcıları, dağıtıma uygun ek havuzların eklenmesi yönünde oy kullanmıştır. İşte topluluk yönetişiminin gücü budur!SUSHI ödül dağıtımı Ethereum’un 10.750.000. bloğunda başlamıştır. Ödüller, 100.000. bloğun ardından (yaklaşık iki hafta sonra) azaltılır. İlk dağıtımın bu ilk iki haftasından sonra staking kontratındaki likidite tokenları SushiSwap kontratlarına taşınacaktır. Bu da, SushiSwap’ta stake edilen tüm Uniswap LP tokenlarının temsil ettikleri tokenlar karşılığında Uniswap’tan çekileceği ve bu tokenlarla SushiSwap’ta yeni likidite havuzlarının yaratılacağı anlamına gelir. Böylece SushiSwap borsası da kurulmuş olacaktır.
SushiSwap için nasıl likidite sağlanır?
Tokenların alınması
SUSHI karşılığında Uniswap tokenları stake etmeye karar verdiyseniz ilk adım olarak bu tokenları elde etmeniz gerekir. Bu örnekte UMA-ETH için likidite sunacağız ama siz istediğiniz herhangi bir çifti kullanabilirsiniz (tabi ki LP tokenları SushiSwap’ta kullanılabilir olduğu müddetçe).
- Uniswap‘a gidin
- Pool (Havuz) sekmesine geçin
- Add liquidity‘ye (Likidite ekle) tıklayın
- Baz varlık ETH olarak belirlenmiş olmalı ama değilse ETH‘yi seçin
- Altta Select a token‘a (Bir token seç) tıklayın ve UMA‘yı arayın
- Şimdi, likidite havuzuna eklemek istediğiniz ETH ve UMA miktarını seçin
- Son olarak, likiditeyi havuza eklediğinizde ETH-UMA UNI-V2 LPtokenlarını alacaksınız – bunları, Sushiswap’ta staking yapmayı bitirdiğinizde tokenlarınızı geri almak için kullanabilirsiniz.
Not: Geçici kayıp ihtimali nedeniyle geri alım sırasında ilk yatırdığınız tokenlardan daha farklı bir token dağıtımı alabilirsiniz. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Haydi yiyelim!
Artık ETH-UMA UNI-V2 LP tokenlarınız elinizde olduğuna göre sushiswap.org‘daki restoranı ziyaret edebiliriz.
Ünlü, efsanevi, inanılmaz sushi şefi: Şef Nomi.Çoğu Web3 uygulamasındaki gibi burada da etkileşim kurmak için bir Ethereum cüzdanını siteye bağlamamız gerekiyor. Bunun için iki seçeneğimiz var: MetaMask ya da WalletConnect. Sağ üst köşedeki Unlock Wallet‘a (Cüzdan Kilidini Aç) tıklayın ve tercih ettiğiniz cüzdanı seçin.
Cüzdan kilidini açtığınızda SUSHI bakiyenizi ve toplam arzı görebilirsiniz.Menüyü kullanma zamanı geldi! Pencerenin üst tarafındaki Menüdüğmesine tıklayarak seçenekleri görebilirsiniz. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Sayfayı aşağıya kaydırarak mevcut tüm seçenekleri görebilirsiniz.
Bu seçeneklerin her birinde farklı bir token stake edilir. Umami Squid çok lezzetli gözüküyor, bu yüzden biz bu seçeneği tercih edeceğiz.
Nefis.ERC-20 rehberimizi okuduysanız, kimi zaman bir sözleşmeye çekim izinleri vermeniz gerektiğini biliyorsunuzdur. Onaylama fonksiyonunu seçerek, SushiSwap’ın sizin adınıza UMA-ETH UNI-V2 LP çekme izni olduğunu ağa söylemiş oluruz.
Bunun ardından, stake etmek istediğiniz miktarı seçebilirsiniz.
Ve artık hazırsınız! Şef, suşilerinizi hazırlamaya başlayacak. İstediğiniz zaman, SUSHI’lerinizi alabilir, LP tokenlarınızı çekebilir, ETH ve UMA’larınızı geri almak için bu LP tokenlarınızı tekrar Uniswap’ta kullanabilirsiniz.
SushiSwap güvenli midir?
1 Eylül 2020 itibarıyla, SushiSwap denetlemeden geçmemiş bir projedir. Fonları bir akıllı kontrata yatırmak, denetlenmiş ve itibarlı projeler için bile her zaman yazılım açığı riski taşır. Fakat SushiSwap’ın anonim geliştiriciler tarafından geliştirilmiş olması, bu projeyi fonları yatırmak için daha da riskli hale getirir.
SushiSwap eğlenceli bir deneydir ama hiçbir zaman kaybetmeyi göze alabileceğinizden daha yüksek bir tutarı yatırmamalısınız. Buna ek olarak, Ethereum’daki gas ücretlerinin son derece yüksek olması nedeniyle yatırılan düşük tutarların bir kar getirebilmesi için oldukça uzun bir süre boyunca farm edilmesi gerekebilir.
Bununla birlikte SushiSwap geliştiricileri, çok sayıda denetleme şirketini kontratlarını denetlemeye davet etmiştir. Denetlemeler pahalıdır fakat YAM gibi topluluk kontrolündeki diğer projelerde gördüğümüz üzere kullanıcılar inandıkları girişimlerin denetlenmesini fonlamaya istekli olabilir. Binance üzerinden işlem yapmak için buraya tıklayarak üyelik oluşturmanız gerekmektedir.
Son düşünceler
SushiSwap, halihazırda başarılı bir DeFi protokolü olan Uniswap’ın rekabet avantajına rakip olan heyecan verici bir deneydir. SushiSwap, topluluk yönetişimi gibi önemli bir farkla Uniswap’tan çatallanmıştır.
SushiSwap’ın gerçek sınavı, ilk iki haftalık dağıtım döneminin sona ermesinin ardından başlayacaktır. SushiSwap, önemli miktarda likiditeyi Uniswap’tan kendine çekecek mi? Yoksa SUSHI farming’i yapanlar yalnızca hızla kar elde etmeyi mi amaçlıyor?
SushiSwap en nihayetinde başarılı olsun ya da olmasın, DeFi dünyasında hiçbir ürün ya da hizmetin tartışmasız bir şekilde avantajlı konuma sahip olmadığını gösteriyor.
