Giriş
Blockchainlerde fikir ayrılıkları yaşandığında sert çatallanmalar yeni projelerin başlamasına neden olabilir. Bitcoin Cash (BCH), Bitcoin’in gelişim planlarından memnun olmayan bir grup geliştirici, yatırımcı, girişimci ve madenci tarafından yaratılmıştır. Ağustos 2017’de yaratılan Bitcoin Cash yüksek ölçeklenebilirlik ve düşük işlem ücretlerine odaklanan eşler arası bir elektronik para sistemidir. Projeye Bitcoin ABC (Değiştirilebilir Blok Büyüklüğü Üst Limiti) adı da verilmektedir.
Blockchain ölçeklenebilirliği
2017 yılında Bitcoin, uzun işlem onaylanma süreleri ve artan işlem ücretleri nedeniyle başlangıçta ortaya attığı çok düşük işlem ücretleriyle neredeyse anında ödemeler sunma vaadinden uzaklaşıyordu. Bitcoin Cash’in yaratılmasından önce Bitcoin topluluğunda blok büyüklüğü limitini artırmanın etkileri üzerine şiddetli tartışmalar yaşanıyordu.
Bitcoin merkeziyetsiz olduğundan protokole yönelik değişiklik önerileri ancak çoğunluk tarafından onaylanması durumunda kabul edilir. Dolayısıyla, Bitcoin yazılımına değişiklikler ve güncellemeler yapılabilmesi için ağdaki tüm node’ların fikir birliğine varması gereklidir.
Bitcoin Cash, daha düşük işlem ücretlerine ve onaylanma sürelerine sahip daha ölçeklenebilir bir kripto para olarak sunulmuştur. BCH topluluğu, projenin Satoshi Nakamoto‘nun eşler arası elektronik para birimi önerisiyle daha uyumlu olduğunu iddia etmektedir. Bunun başlıca sebebi, bu altcoinin günlük kullanım için Bitcoin’den daha uygun olmasını sağlayabilecek daha hızlı ve ucuz bir ödeme sistemi sunmasıdır.
Orijinal Bitcoin blockchaini, Bitcoin Cash çatallanmasından kısa süre sonra SegWit (Ayrılmış Tanık) adında, uzun süredir beklenen bir yumuşak çatallanmayı uygulamaya koymuştur. Bu yükseltme, 2015 yılında Bitcoin geliştiricisi Pieter Wuille tarafından yaratılmıştır. Bitcoin ağına, ağ tıkanmalarını ve diğer ölçeklenebilirlik sorunlarını çözmesi için eklenmiştir.
SegWit yumuşak çatallanması BCH sert çatallanmasından daha önce planlanmıştır, fakat Bitcoin Cash savunucuları SegWit’in blok büyüklüğü limitini artırmaya kıyasla daha zayıf bir alternatif olduğuna inanmaktadır. Bitcoin Cash çatallanması, Jihan Wu (Bitmain kurucu ortağı) ve Roger Ver (Bitcoin.com CEO’su) de dahil olmak üzere blockchain sektörünün önde gelen bazı isimleri tarafından desteklenmiştir.
BCH nasıl çalışır?
Bitcoin Cash, doğrudan orijinal Bitcoin kaynak kodundan çatallandığı için bu iki ağ arasında birçok benzerlik mevcuttur. Her iki ağ da Proof of Work mutabakat mekanizmasıyla çalışır ve herkesin katılımına ve katkısına açıktır. Ayrıca çatallanma öncesi BTC’ye sahip tüm adresler çatallanmanın ardından eşit miktarda BCH almıştır (aynı adres dizesi, fakat farklı ağlar üzerinde).
Bitcoin’e benzer şekilde BCH’nin hedef blok süresi de 10 dakikadır ve maksimum arzı 21 milyon coindir. BCH’nin emisyon oranları her 210.000 blokta bir (yaklaşık her dört yılda bir) yarılanır. Güncel blok ödülü, blok başına 6,25 BCH’dir.
Bitcoin’in aksine Bitcoin Cash’in blok büyüklüğü limiti artırılmıştır ve bu da her bir bloka daha fazla işlemin dahil edilmesine imkan tanımaktadır. Blok büyüklüğü limiti ilk olarak 1 MB’den 8 MB’ye ve daha sonra da 2018 yılında 32 MB’ye yükseltilmiştir.
Fakat uygulamada BCH’nin ortalama blok büyüklüğü 2017 yılından bu yana yalnızca birkaç kez 1 MB’yi geçmiştir. BTC ve BCH ortalama blok büyüklüklerinin kıyaslamasına BitInfoCharts.com sitesinden ulaşmak mümkündür.
Hem Bitcoin hem de Bitcoin Cash, madencilik zorluk seviyelerini zorluk ayarlama algoritması (DAA) aracılığıyla ayarlamaktadır. Fakat Bitcoin zorluğu her 2.016 blokta bir düzenlerken, Bitcoin Cash’in madencilik zorluğu her bloktan sonra yeniden düzenlenmektedir.
Bitcoin Cash, geçmişte madencilik zorluğunu düşürmek ve madencileri ağa katılmaya teşvik etmek için bir acil durum zorluk ayarlaması (EDA) algoritması da uygulamaya koymuştur. Fakat algoritma gösterdiği kararsızlıklar nedeniyle daha sonra kaldırılmıştır. BCH blockchaininin Bitcoin’den binlerce blok ileride olmasının sebeplerinden biri de bu EDA uygulamasıdır.
Bitcoin Cash, dijital imzaların kullanım şeklini değiştiren alternatif bir algoritma olan Schnorr İmzaları adlı bir teknolojiyi 2019 yılında uygulamaya koymuştur. Schnorr İmzaları düzeni, basit ve güvenli olmasının yanı sıra şu anda Bitcoin tarafından kullanılmakta olan ECDSA düzenine kıyasla daha fazla gizlilik ve ölçeklenebilirlik sunmaktadır.
BCH’nin önemli özellikleri
- BCH kaynak kodu, orijinal Bitcoin protokolüne dayanmaktadır.
- Arz, 21 milyonla sınırlandırılmıştır.
- Bitcoin çatallanmasından doğan BCH de yeni coinler çıkarmak için Proof of Work (PoW) mutabakat mekanizmasını kullanmaktadır.
- Blok büyüklüğü 1 MB’den 32 MB’ye çıkarılmıştır.
- Topluluk, BCH’nin yaklaşımının Satoshi’nin orijinal planlarıyla daha uyumlu olduğunu iddia etmektedir.
- BCH madencilik zorluğu her bloktan sonra zorluk ayarlama algoritması (DAA) aracılığıyla düzenlenmektedir.
- BCH, SegWit’i uygulamaya koymamıştır.
- BCH, 2019 yılında Schnorr İmzalarını uygulamaya koymuştur.
- Akıllı sözleşme geliştirmesi daha sonra yapılan bir güncellemeyle yerleşik olarak eklenmiştir.
Günlük ödemeler
Bitcoin Cash topluluğu, BCH’nin para olarak kullanılmak üzere tasarlandığını savunmaktadır. Hem bireyler hem de işletmeler BCH cüzdanına sahip herhangi biriyle karşılıklı para transferi yapmak için bu coini kullanabilir. Hızlı işlem süreleri ve düşük ücretler sayesinde BCH özellikle de küçük ödemeler yaparken Bitcoin’e kıyasla günlük kullanım için daha uygun olabilir.
Bitcoin Cash ödemelerini kabul eden dükkan ve satıcılar olsa da bu uygulama henüz pek yaygın değildir. Haziran 2021 itibarıyla Bitcoin.com Haritası BCH kabul eden binlerce dükkan göstermektedir, fakat bunların büyük kısmı böylesi bir ödeme yönteminden bahsetmemekte ya da bu yöntemi sunmamaktadır. Bu da haritanın hatalı olduğu ya da güncel olmadığı anlamına gelir.
Bitcoin Cash (BCH) nasıl saklanır?
Biz, Trust Wallet kullanmanızı öneririz. BCH’yi destekleyen başka yüzlerce kripto cüzdanı daha vardır. Bunlara örnek olarak Ledger, Trezor ve Cobo Vault donanım cüzdanları verilebilir. BCH’lerinizi Electrum Cash gibi bir masaüstü cüzdanda da saklayabilirsiniz.
Bitcoin Cash savuncularından bazıları BCH saklamak için Bitcoin.com ya da Coinomi cüzdanlarını kullanmayı tavsiye etmektedir. Bunların ikisi de Windows, Mac, Linux, Android ve iOS’ta kullanılabilen yazılım cüzdanlarıdır.
BTC ve BCH’nin farklı blockchain ağları olduğunu unutmamak önemlidir. Bir Bitcoin Cash cüzdan adresine Bitcoin ve Bitcoin cüzdan adresine de Bitcoin Cash göndermeniz mümkün değildir.
Bitcoin SV
2018 yılında Bitcoin Cash topluluğu, Bitcoin Satoshi Vision (Bitcoin SV ya da BSV olarak da bilinir) adında bir diğer kripto para yaratmak için protokolde çatallanma yapmıştır. Bu ağ, 2 GB’lik daha da yüksek bir blok büyüklüğü limitine sahiptir.
Tartışmalı bu sert çatallanma Craig S. Wright ve Calvin Ayre tarafından desteklenmiştir ve Hash Savaşı olarak anılır. Fakat BSV, kripto topluluğundan geniş çaplı bir destek görmemiştir. Desteğin ve benimsenmenin azlığı muhtemelen, Bitcoin’in yaratıcısı Satoshi Nakamoto olduğuna dair Craig S. Wright’ın sahte iddialarıyla ilişkilidir.
Son Söz
Bitcoin’den çatallanan binlerce kripto para projesi arasında BCH, nispeten başarılı olabilmiştir. Bitcoin kadar yüksek seviyelere çıkamasa ve bilinilirliğe ulaşamasa da özellikle daha düşük işlem ücretleri ve daha hızlı onaylanma süreleri nedeniyle BCH’yi ödeme olarak kabul eden dükkanlar bulmak mümkündür.
Yine de blok büyüklüğünün daha yüksek olması ağın güvenliğine yönelik endişeler de doğurmaktadır. Bu nedenle Bitcoin hala en güvenli blockchain olarak kabul edilmektedir. Ayrıca Bitcoin hala en popüler kripto paradır ve bu da BCH’nin BTC’ye kıyasla daha düşük piyasa likiditesine sahip olduğu ve daha az kullanıldığı anlamına gelir.
